Η δύσκολη τετραετία
Η τετραετία 2010-2014 ήταν η πιο δύσκολη περίοδος της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας. Μεταξύ των μεγάλων θυμάτων αυτής της εποχής υπήρξε, αναμφίβολα, ο δημόσιος χώρος, ο οποίος συστηματικά υποβαθμίστηκε, υποχρηματοδοτήθηκε και εντέλει συρρικνώθηκε.
Η Παιδεία σαν δαπάνη και όχι ως επένδυση
Η Παιδεία πλήρωσε ιδιαίτερα βαρύ το τίμημα της πολιτικής της λιτότητας καθώς, αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σε όλα τα Ευρωπαικά κράτη, θεωρήθηκε και εξακολουθεί να θεωρείται σαν δαπάνη στον προϋπολογισμό και όχι ως επένδυση για το μέλλον. Και με τη λογική αυτή εντάχθηκε στο μνημόνιο. Με αποτέλεσμα οι τακτικοί προϋπολογισμοί των πανεπιστημίων να φτάσουν σήμερα να είναι λιγότερο από το ένα τρίτο εκείνων που ήταν προ κρίσης, με ολέθριες συνέπειες για τη βιωσιμότητα και το δημόσιο χαρακτήρα των ιδρυμάτων. Γι’ αυτό και μια από τις πρώτες αποφάσεις της Συγκλήτου του ΑΠΘ το φθινόπωρο του 2010, την οποία στη συνέχεια υιοθέτησε και η Σύνοδος των Πρυτάνεων των Ελληνικών Πανεπιστημίων και μέσω αυτής και τα υπόλοιπα πανμια, ήταν εκείνη που ζητούσε από την Πολιτεία την εξαίρεση της Παιδείας από την πολιτική της λιτότητας. Χωρίς, δυστυχώς, καμία ανταπόκριση μέχρι σήμερα από πλευράς κυβέρνησης.
Μείωση χρηματοδότησης – Αύξηση αναγκών
Την ίδια στιγμή που η δημόσια χρηματοδότηση κατέρρεε, οι ανάγκες των πανεπιστημίων, όπως αυτές διαμορφώνονται μέσα από το πλήθος των φοιτητών που εκπαιδεύονται και τα προγράμματα σπουδών, παραδόξως, αυξήθηκαν. Κι αυτό γιατί, ενώ κάθε χρόνο η Σύγκλητος ζητούσε από το Υπουργείο Παιδείας να εγκρίνει για το ΑΠΘ 4.500 εισακτέους, ως τον μέγιστο αριθμό πρωτοετών φοιτητών που το ίδρυμα έχει τη δυνατότητα να εκπαιδεύσει σύμφωνα με τις αντικειμενικές του δυνατότητες, δηλαδή τις υποδομές, το προσωπικό και τον εξοπλισμό του, εκείνο, κάθε χρόνο, αδιαφορώντας για την πρόταση του ανώτατου συλλογικού οργάνου διοίκησης του πανεπιστημίου, ενέκρινε περί τους 6.000 εισακτέους. Οι οποίοι τελικά, μετά και τις μετεγγραφές, έφταναν περίπου τους 8.500 φοιτητές, αριθμός σχεδόν διπλάσιος από τις πραγματικές δυνατότητες του πανεπιστημίου. Τη νέα χρονιά 2014-2015 μάλιστα, μετά τις νέες ρυθμίσεις που διευρύνουν τη δυνατότητα μετεγγραφών σε μεγαλύτερα τμήματα του φοιτητικού πληθυσμού, η κατάσταση αυτή αναμένεται να επιδεινωθεί έτι περαιτέρω, αφού ο αριθμός των πρωτοετών αναμένεται να εκτοξευθεί. Κι αυτά, παρά τις συνεχείς παραστάσεις και τις επίμονες αιτιάσεις και διαμαρτυρίες τόσο των πρυτανικών αρχών και των Συγκλήτων των πανεπιστημίων, (στην προτελευταία συνεδρίαση της φετινής ακαδημαϊκής χρονιάς της Συγκλήτου του ΑΠΘ, αυτή του Ιουλίου, εξεδόθη ομόφωνο σχετικό ψήφισμα), όσο και της Συνόδου των Πρυτάνεων.
Η συρρίκνωση του προσωπικού
Σε ό,τι αφορά στο προσωπικό, σε μια εποχή όπου η χρηματοδότηση μειώνονταν δραστικά και οι ανάγκες του πανεπιστημίου αυξάνονταν, η κατάσταση εξελίχθηκε κατά αντίστοιχα αρνητικό τρόπο. Η μη αντικατάσταση των αποχωρούντων από το 2010 και μετά καθηγητών και διοικητικών υπαλλήλων, σε συνδυασμό με την πολιτική της διαθεσιμότητας με την οποία είτε απολύθηκε, είτε απομακρύνθηκε από το ΑΠΘ χρήσιμο διοικητικό προσωπικό, οδήγησαν το ίδρυμα σε δυσχερέστατη κατάσταση από την άποψη του ανθρώπινου δυναμικού, τόσο του διδακτικού, όσο και του διοικητικού και της στελέχωσης των υπηρεσιών. Ειδικά για το διοικητικό προσωπικό, η αναλογία από 1 υπάλληλο ανά 100 φοιτητές που ήταν προ της εφαρμογής του μέτρου της διαθεσιμότητας, έφτασε σήμερα σε 1 υπάλληλο ανά 170 φοιτητές. Τη στιγμή που η αντίστοιχη αναλογία για τα Ευρωπαϊκά πανεπιστήμια είναι 1 διοικητικός υπάλληλος ανά 10-12 φοιτητές! Στην πραγματικότητα το ΑΠΘ σήμερα βρίσκεται σε κατάσταση υπολειτουργίας από την άποψη της διεκπεραίωσης του διοικητικού του έργου, με μεγάλες καθυστερήσεις στην εκτέλεση των υποχρεώσεών του, λόγω σοβαρών κενών προσωπικού στις διοικητικές του υπηρεσίες. Η πρόσφατη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης των διοικητικών δομών των πανμιων, η οποία έγινε κατόπιν εορτής, ανέδειξε το μεγάλο ψέμα πάνω στο οποίο στηρίχθηκε το μέτρο της διαθεσιμότητας και δικαίωσε τα πανεπιστήμια που εξ αρχής υποστήριζαν ότι είχαν ελλειμματικό και όχι πλεονασματικό προσωπικό, όπως ισχυρίζονταν οι εμπνευστές της εφαρμογής της διαθεσιμότητας στην ανώτατη εκπαίδευση.
Το θεσμικό πλαίσιο
Ένα ακόμη σοβαρότατο πρόβλημα για την εύρυθμη λειτουργία του ΑΠΘ, αλλά και όλων των πανεπιστημίων της χώρας κατά την τελευταία τετραετία, υπήρξε το νέο θεσμικό πλαίσιο, οι νόμοι δηλαδή 4009/11 και 4076/12 για δύο κυρίως λόγους:
1. Πρώτα γιατί περιόρισαν την εσωτερική δημοκρατία και τις ακαδημαϊκές ελευθερίες, έπληξαν την αυτοδιοίκηση και έθεσαν σε αμφισβήτηση το δημόσιο χαρακτήρα των πανεπιστημίων, επιδιώκοντας, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, τη συρρίκνωση των Πανεπιστημίων, τον έλεγχο των διοικήσεών τους και ταυτοχρόνως την αποδέσμευση του κράτους από την υποχρέωση χρηματοδότησης των ιδρυμάτων.
2.Ακόμη, γιατί προσέθεσαν σοβαρά εμπόδια στη λειτουργία των πανεπιστημίων με τις αντιφάσεις, τις αοριστίες και τις προβληματικές διατάξεις τους. Ήδη από το 2012, η Συγκλητική Επιτροπή που ορίστηκε για τη διευκόλυνση της εφαρμογής του νέου θεσμικού καθεστώτος, αποτελούμενη από Κοσμήτορες και Προέδρους Τμημάτων, υπολόγισε σε 47 τις προβληματικές και δυσεφάρμοστες διατάξεις του νέου θεσμικού πλαισίου κι αυτό για καθαρά τεχνικούς και όχι για πολιτικούς λόγους. Γεγονός που αποδείχθηκε στη συνέχεια κατά την εφαρμογή των νέων νόμων, οπότε τα 47 αυτά προβληματικά σημεία στοίχειωναν την εύρυθμη λειτουργία του ιδρύματος, καθώς το επανειλημμένο αίτημα τόσο της Συγκλήτου του ΑΠΘ, όσο και της Συνόδου των Πρυτάνεων για τροποποίηση των προβληματικών ρυθμίσεων, προσέκρουε πάντοτε στην επίμονη άρνηση του υπουργείου.
Κατακτήσεις και επιτυχίες
Παρά την εξαιρετικά δύσκολη έως και εχθρική για τα πανεπιστήμια συγκυρία κατά την τελευταία τετραετία, το ΑΠΘ κατάφερε να επιβιώσει, να λειτουργήσει, αλλά και να καταγράψει σημαντικές ακαδημαϊκές κατακτήσεις και επιτυχίες.
Και μόνο το γεγονός ότι καταφέραμε και αντέξαμε και σταθήκαμε όρθιοι, παρά τη λαίλαπα της οικονομικής κρίσης, την πολιτική της σκληρής λιτότητας και των απολύσεων του προσωπικού και παρά το εχθρικό κλίμα εξαιτίας της προσπάθειας αποδυνάμωσης του δημόσιου χαρακτήρα και της αυτοδιοίκησης, καθώς και της συρρίκνωσης της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, λειτουργώντας το πανεπιστήμιο σε πείσμα όλων όσοι συκοφαντούσαν και υπονόμευαν τις διοικήσεις των ιδρυμάτων οι οποίες επέμεναν στον δημόσιο, δημοκρατικό, απροσωπικούς αι αυτοδιοικούμενο χαρακτήρα της Παιδείας, δεν μπορεί παρά να καταγραφεί ως σημαντική κατάκτηση.
Προσαρμογή στα νέα οικονομικά δεδομένα
Τίποτε βέβαια δεν γίνεται εύκολα και τίποτε δεν είναι αυτονόητο σε μια εποχή δύσβατη και δυσχερή σαν αυτή που ζήσαμε και εξακολουθούμε να
ζούμε. Η προσαρμογή στα νέα οικονομικά δεδομένα δεν θα είχε επιτευχθεί αν δεν είχε εφαρμοστεί ένα σχέδιο δραστικής εξοικονόμησης, το οποίο περιόρισε σημαντικά τις δαπάνες και αν δεν είχε επίσης εφαρμοστεί ένα πρόγραμμα αυτοδιαχείρισης των πόρων του ιδρύματος, προκειμένου να διακοπεί η διαρροή χρήματος προς τα έξω και να ενισχυθούν τα οικονομικά του πανεπιστημίου. Ακόμη, η προσαρμογή και η επιβίωση του ΑΠΘ δεν θα είχε επιτευχθεί αν δεν υπήρχαν τα αποθεματικά της Εταιρείας Αξιοποίησης και Διαχείρισης της Περιουσίας του ΑΠΘ, τα οποία στήριξαν την ακαδημαϊκή λειτουργία και τις λοιπές υποχρεώσεις του ιδρύματος για ένα μεγάλο διάστημα της τετραετίας, καθώς και τα αποθεματικά του ΕΛΚΕ τα οποία ενίσχυσαν με διάφορους, νόμιμους πάντοτε, τρόπους τη λειτουργία του πανεπιστημίου. Τέλος η επιβίωση του ΑΠΘ δεν θα ήταν εφικτή αν δεν υπήρχε η έμπρακτη και καθημερινή υποστήριξη της πανεπιστημιακής κοινότητας στην προσπάθεια της διοίκησης του ιδρύματος να κρατήσει όρθιο και να λειτουργήσει το πανεπιστήμιο, στην πιο δύσκολη εποχή της ιστορίας του.
Ο ακαδημαϊκός, κοινωνικός και δημόσιος χαρακτήρας της Παιδείας
Στα θετικά πρέπει να καταγραφεί ασφαλώς και το γεγονός ότι το ΑΠΘ πρωταγωνίστησε, εν μέσω κλίματος αμφισβήτησης κάθε δημόσιας δομής, στον αγώνα για μια δημοκρατική και δημόσια Παιδεία. Τόσο οι πρυτανικές αρχές, όσο και η Σύγκλητος υπερασπίστηκαν με πάθος τον ακαδημαϊκό, κοινωνικό και δημόσιο χαρακτήρα της ανώτατης εκπαίδευσης, αντιστεκόμενοι στις επιθέσεις και στο γενικότερο κλίμα της εποχής, προς όφελος των φοιτητριών και των φοιτητών μας, καθώς και της κοινωνίας από την οποία το ΑΠΘ προέρχεται και προς την οποία απευθύνεται. Οι επιθέσεις, οι συκοφαντικές κατηγορίες και ο επικοινωνιακός διασυρμός όσων υπερασπίστηκαν τον δημόσιο και δημοκρατικό χαρακτήρα της Παιδείας ήταν η επίσημη απάντηση από την πλευρά όσων μεθόδευσαν την απαξίωση και τη συρρίκνωση των πανεπιστημίων.
Η υπεράσπιση της ακαδημαϊκής αυτοδιοίκησης
Μεγάλο μέρος του αγώνα που δώσαμε από κοινού, όλα τα πανμια της χώρας, αφορούσε την αυτοδιοίκηση των ΑΕΙ. Η υπεράσπιση της συνταγματικά κατοχυρωμένης ακαδημαϊκής αυτοδιοίκησης, θα ήθελα να σας θυμίσω, δεν εδράζεται σε μια συντεχνιακή αντίληψη, όπως συχνά η κρατική εξουσία και οι επικοινωνιακοί της μηχανισμοί διέδιδαν για να δυσφημίσουν τον αγώνα των πανμιων. Σχετίζεται άμεσα με την αυτονομία που πρέπει να απολαμβάνει η παραγωγή και η μετάδοση της επιστημονικής γνώσης απέναντι σε κάθε μορφή εξουσίας, κρατικής, κομματικής, πολιτικής, οικονομικής, ή όποιας άλλης. Στον αγώνα αυτόν, κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, κάποιοι ισχυρίζονται ότι ηττηθήκαμε. Όμως ο μόνος αγώνας που πραγματικά χάνεται, είναι εκείνος που δεν δόθηκε ποτέ.
Η εξωστρέφεια
Εν μέσω κρίσης όμως και κλίματος γενικότερης δυσαρέσκειας αλλά και αμφισβήτησης των πάντων, το ΑΠΘ κατάφερε και ανέδειξε τον κοινωνικό του ρόλο μέσα από μια σειρά από δράσεις εξωστρέφειας τόσο στην πόλη και τη χώρα, όσο όμως και στον διεθνή χώρο. Με διοργάνωση εκδηλώσεων επιστημονικού, κοινωνικού ή και πολιτιστικού χαρακτήρα εντός και εκτός ΑΠΘ, με στρατηγικές συνεργασίες με οικονομικούς, επιστημονικούς, αυτοδιοικητικούς ή και πολιτιστικούς φορείς, με συμμετοχή σε εκδηλώσεις τρίτων φορέων, αλλά και με τις επιστημονικές παρεμβάσεις και τις γνωμοδοτήσεις του σε μια σειρά από ζητήματα που απασχόλησαν την κοινή γνώμη, το ΑΠΘ ανοίχτηκε στην κοινωνία και της έδωσε την ευκαιρία να το γνωρίσει καλύτερα και να μοιραστεί τους θησαυρούς της γνώσης του.
Ακόμη, με την παρουσία του σε διεθνείς συναντήσεις και οργανισμούς, με την υπογραφή συμφωνιών συνεργασίας με διεθνή ακαδημαϊκά ιδρύματα και με τη διοργάνωση εκδηλώσεων διεθνούς χαρακτήρα στη Θεσσαλονίκη, το ΑΠΘ βγήκε από τα τείχη του και ανοίχτηκε και διεθνώς.
Η πολιτική της εξωστρέφειας και του ανοίγματος στην κοινωνία, είναι ο μόνος δρόμος που δικαιώνει την ύπαρξη των δημόσιων πανεπιστημίων και την αντίστοιχη επένδυση της Πολιτείας σε αυτά και γι’ αυτό πρέπει να συνεχιστεί και να διευρυνθεί τα επόμενα χρόνια, για το καλό της διατήρησης του δημόσιου χαρακτήρα και προς όφελος της επιβίωσης των πανεπιστημίων.
Ακαδημαική πολιτική
Όσον αφορά τα ακαδημαϊκά ζητήματα, ολοκληρώθηκε τόσο η εσωτερική, όσο και η εξωτερική αξιολόγηση σε όλα τα Τμήματα του πανεπιστημίου μας, με κολακευτικά κατά το μάλλον ή ήττον σχόλια και παρατηρήσεις για τις ακαδημαϊκές επιδόσεις των μελών του προσωπικού και των ακαδημαϊκών μας μονάδων, τόσο στην εκπαίδευση, όσο και στην βασική και εφαρμοσμένη έρευνα. Το γεγονός άλλωστε της τροποποίησης και εκσυγχρονισμού των παλαιών και της ίδρυσης νέων μεταπτυχιακών προγραμμάτων στα δύσκολα αυτά χρόνια, αποδεικνύει τη σοβαρή προσπάθεια για αναβάθμιση της εκπαίδευσης εν μέσω κρίσης και δικαιώνει τα θετικά σχόλια των αξιολογητών για τις ακαδημαϊκές επιδόσεις του ΑΠΘ.
Για πρώτη φορά όμως το ΑΠΘ διακρίθηκε και στις διεθνείς κατατάξεις των πανεπιστημίων, ανεβαίνοντας στο 1% της διεθνούς λίστας και αναγορευμένο και επίσημα ως το καλύτερο πανεπιστήμιο της Ελλάδας. Μέσα από ένα πρόγραμμα καταγραφής και δημοσιοποίησης των ακαδημαϊκών επιτευγμάτων του, κατάφερε να γίνει, για πρώτη φορά, ευδιάκριτο στον διεθνή ακαδημαϊκό χάρτη.
Η έρευνα
Εν μέσω τέλος ύφεσης, οικονομικής κρίσης και ανεργίας, η ερευνητική δραστηριότητα στο ΑΠΘ ενισχύθηκε, ως αποτέλεσμα της επιτυχούς συμμετοχής των καθηγητών και ερευνητών του σε ανταγωνιστικά, ευρωπαϊκά κυρίως, ερευνητικά έργα. Για κάθε ένα ευρώ που το ΑΠΘ έλαβε από τον τακτικό προϋπολογισμό του τα τελευταία χρόνια, κέρδισε, μέσα από τη συμμετοχή του σε ανταγωνιστικά ερευνητικά έργα, τρία με τέσσερα ευρώ, ενισχύοντας με τον τρόπο αυτόν τα αποθεματικά του ΕΛΚΕ και επιτρέποντας την αυτοχρηματοδότηση του ΑΠΘ, μέσα από προγράμματα υποτροφιών νέων ερευνητών, ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας νέων ερευνητικών μονάδων,
υποστήριξης ερευνητικών δομών των ακαδημαϊκών μονάδων ή και απευθείας ενίσχυσης του τακτικού προϋπολογισμού, όπως ο νόμος επιτρέπει. Επιπλέον, ως αποτέλεσμα της ερευνητικής του δραστηριότητας, το ΑΠΘ έδωσε την ευκαιρία σε 3.000 περίπου νέους ερευνητές κάθε χρόνο να εργαστούν σε έργα του ΑΠΘ, δίνοντας με τον τρόπο αυτόν μια λύση, στο μέτρο των δυνατοτήτων του, στο πρόβλημα της ανεργίας, αλλά και του brain drain, της διαρροής δηλαδή στο εξωτερικό νέων επιστημόνων.
Ο δύσκολος δρόμος της συνείδησης και του καθήκοντος
Ακολούθησα, ως Πρύτανης του ΑΠΘ, τον δύσκολο δρόμο να προσπαθώ να είμαι χρήσιμος στο πανεπιστήμιό μου και μέσω αυτού στους ανθρώπους του, καθηγητές κι εργαζομένους, στις φοιτήτριες και τους φοιτητές μας, αλλά και στην ευρύτερη κοινωνία, υπέρ της οποίας πίστευα και πιστεύω ότι λειτουργεί ένα δημόσιο Πανεπιστήμιο. Και αρνήθηκα τον εύκολο δρόμο να γίνομαι ευχάριστος στην όποια μορφή εξουσίας. Και γνωρίζω, όπως γνωρίζετε κι εσείς, ότι δυσαρέστησα πολλούς που ανέμεναν ή και προσέβλεπαν σε μια διαφορετική, πιο πρόθυμη στάση της διοίκησης ενός μεγάλου πανεπιστημίου σε δύσκολες στιγμές. Για τη στάση μου αυτή είχα, όπως γνωρίζετε, μεγάλο προσωπικό και δυστυχώς και οικογενειακό κόστος. Όμως δεν μετανιώνω ούτε στιγμή για τις δοκιμασίες που υπέστην, γιατί πάντοτε ακολούθησα το δρόμο της συνείδησής μου και του καθήκοντος που απορρέει από το αξίωμα του Πρύτανη. Όπως έλεγε και ο αείμνηστος Κριαράς, έκανα ό,τι μου υπαγόρευε το καθήκον μου.
Θα ήθελα πάντως φεύγοντας να διαβεβαιώσω ότι ουδέποτε η στάση μου υπαγορεύτηκε από συμφέροντα άλλα, (πολιτικά, κομματικά, οικονομικά, ή όποια άλλα), εκτός από εκείνα του πανεπιστημίου και της ευρύτερης κοινωνίας, υπέρ της οποίας το Πανεπιστήμιο λειτουργεί. Όπως και να σας υπενθυμίσω ότι πάντοτε ακολούθησα με συνέπεια τις αποφάσεις των συλλογικών οργάνων μας και πάντοτε τίμησα τη Σύγκλητο, υποστηρίζοντας τις αποφάσεις της, ακόμη και όταν ήταν δυσάρεστες στην κυβέρνηση, στο υπουργείο, στα ΜΜΕ ή στα λογής κέντρα εξουσίας. Πληρώνοντας συχνά δυσανάλογα βαρύ το τίμημα των αντιδράσεων που υπήρχαν και που εύλογα προσωποποιούνταν και συγκεντρώνονταν στο πρόσωπό μου.
Ευγνωμονώ τους συκοφάντες μου
Ο χρόνος, ευτυχώς, λειτουργεί πάντοτε υπέρ της αποκάλυψης της αλήθειας και της αποκατάστασης της δικαιοσύνης. Και η δική μου περίπτωση δεν αποτέλεσε εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα και έτσι οι συκοφαντικές κατηγορίες που εξυφάνθηκαν σε βάρος μου έπεσαν γρήγορα. Βοήθησαν σε αυτό, είναι η αλήθεια, οι εισαγγελικές έρευνες που ξεκινούσαν κάθε φορά που δημοσιεύονταν κάτι εναντίον μου, οι οποίες μετά από ανακρίσεις, ετίθεντο στο αρχείο η μια μετά την άλλη. Έτσι σήμερα, βρίσκομαι στην περίεργη θέση να ευγνωμονώ τους συκοφάντες μου, γιατί με βοήθησαν να αποχωρήσω από την πρυτανεία χωρίς καμία σε βάρος μου υπόνοια ή σκιά. Ελέγχθηκαν τα πάντα και δεν ευρέθη το παραμικρό…
Ο πραγματικός πλούτος ενός πανεπιστημίου είναι οι άνθρωποί του
Είναι σαφές ότι σε ένα μεγάλο και καταξιωμένο πανεπιστήμιο όπως το ΑΠΘ, ο πραγματικός πλούτος του ειναι οι άνθρωποί του. Καθηγητές, προσωπικό και φοιτητές είναι εκείνοι που στηρίζουν τις δραστηριότητες του ιδρύματος και ευθύνονται για τις όποιες επιτυχίες και κατακτήσεις του, σε πείσμα των καιρών και των όποιων εμποδίων.
Στο σημείο λοιπόν αυτό, οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στους ανθρώπους του ΑΠΘ, από τους άμεσους συνεργάτες μου, τους ανθρώπους της διοίκησης και τους συναδέλφους μου που κατέχουν πανεπιστημιακά αξιώματα, μέχρι όλους τους καθηγητές και τις καθηγήτριες, όλους τους εργαζομένους, καθώς και τις φοιτήτριες και τους φοιτητές μας οι οποίοι κατανόησαν τις δυσκολίες και στήριξαν το δύσκολο έργο μας. Οφείλω λοιπόν ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους αυτούς, στον πατριωτισμό των οποίων οφείλεται το επίτευγμα της λειτουργίας του πανεπιστημίου, όσο και οι σημαντικές επιτυχίες και οι κατακτήσεις του, παρά τα σοβαρά εμπόδια που είχαμε να αντιμετωπίσουμε τα τέσσερα αυτά χρόνια.
Παραλάβαμε και παραδίδουμε δημόσιο πανεπιστήμιο στην υπηρεσία της κοινωνίας
Τέλος, θα ήθελα να ευχηθώ στο νέο Πρύτανη, τον φίλο και συνάδελφο Περικλή Μήτκα και στους συνεργάτες του, που αναλαμβάνουν στη συνέχεια τα ηνία του ΑΠΘ, καλή επιτυχία στο δύσκολο έργο τους. Τους εύχομαι να εχουν λιγότερες δυσκολίες από ό,τι αντιμετωπίσαμε εμείς και τους προτρέπω να μη λογαριάσουν το όποιο κόστος των συγκρούσεων, που αργά ή γρήγορα θα υποχρεωθούν να κάνουν, υπερασπιζόμενοι το καλό του πανεπιστημίου. Κι ακόμη να τους υποσχεθώ ότι θα τους στηρίξω με όποιον τρόπο χρειαστεί στον καλό αγώνα της επιβίωσης του ΑΠΘ, της διατήρησης σε υψηλά επίπεδα του ακαδημαϊκού έργου του, όπως και της προστασίας της αυτοδιοίκησής του, της διατήρησης του δημόσιου χαρακτήρα του και της συνέχισης της κοινωνικής αποστολής του. Αυτή είναι η πνευματική μας περιουσία και αυτήν οφείλουμε να διαφυλάξουμε ως κόρην οφθαλμού. Ώστε να μπορούμε στο τέλος της θητείας μας να υπερηφανευόμαστε ότι παραλάβαμε και παραδίδουμε στις επόμενες διοικήσεις δημόσια Πανεπιστήμια στην υπηρεσία της κοινωνίας.