ΤΟΥ ΠΑΝΤΕΛΗ ΣΑΒΒΙΔΗ*
Το Πανεπιστήμιο δημιουργήθηκε για να βοηθήσει την κοινωνία αλλά σε κρίσιμες στιγμές, χρειάζεται τη βοήθειά της.
Η Πρυτανεία του ΑΠΘ σε συνεργασία με το Σύλλογο Αποφοίτων ΑΠΘ, πραγματοποιούν σήμερα μιαν εκδήλωση ενημέρωσης της κοινής γνώμης για τα ευρήματα των ανασκαφών στην Αμφίπολη. Κύρια ομιλήτρια θα είναι η ίδια η ανασκαφέας, Κατερίνα Περιστέρη. Ήταν μια καίριας σημασίας παρέμβαση του Πανεπιστημίου σε ένα θέμα που απασχόλησε την κοινή γνώμη, διχάζει τους επιστήμονες και δεν έχει, ακόμη, φωτιστεί δεόντως.
Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από το οποίο αποφοίτησαν εκατομμύρια έλληνες επιστήμονες από της δημιουργίας του, έχει αφήσει το στίγμα του στην ελλαδική κοινωνία και έχει τύχει πολλών διακρίσεων διεθνώς. Είναι ένας πυρήνας γνώσης, καινοτομίας, προβολής της χώρας, ένας χώρος ο οποίος συνδέθηκε με τα όνειρα εκατομμυρίων Ελλήνων, ένας θεσμός από τον οποίο η ελληνική κοινωνία περίμενε και περιμένει πολλά.
Πέρασε και περνά την κρίση όλων των θεσμών, ιδιαιτέρως σε στιγμές σαν και τη σημερινή, κατά τις οποίες, η μεταβατική περίοδος επανασυγκρότησης της ελληνικής κοινωνίας προκαλεί αμφισβήτηση των πάντων. Και καλά κάνει και η κοινωνία και οι επιστήμονες που αμφισβητούν τα πάντα. Και η κοινωνική οργάνωση και η γνώση προχωρούν μόνο με την αμφισβήτηση και το διάλογο.
Στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης τα στοιχεία αυτά, (αμφισβήτηση και διάλογος) αναπτύσσονται. Και το επιστημονικό δυναμικό αλλά και οι φοιτητές του είναι ό,τι καλύτερο διαθέτει η ελληνική κοινωνία.
Και σ αυτό το επίπεδο πρέπει να διατηρηθούν. Παρά την βαθιά οικονομική κρίση που απειλεί να αποδομήσει και ό,τι μέχρι σήμερα μπόρεσε να κρατηθεί κάπως δομημένο.
Το ΑΠΘ είναι ένας από αυτούς τους θεσμούς. Παρά τις τεράστιες δυσκολίες που προκύπτουν από την αδυναμία της πολιτείας να ανταποκριθεί και στις στοιχειώδεις απαιτήσεις της Ανώτατης Εκπαίδευσης, με την πραγματική θυσία των μελών του (διδακτικού και διοικητικού προσωπικού και των φοιτητών του), μπόρεσε μέχρι στιγμής να βρίσκεται στο υψηλό επίπεδο που είχε κατακτήσει διεθνώς. Η μεγαλύτερη απειλή είναι η οικονομική αδυναμία της πολιτείας να παράσχει τα στοιχειώδη κονδύλια για να πληρωθούν θέσεις εκπαιδευτικού προσωπικού διότι κατά δεκάδες ,κάθε χρόνο, εξέρχονται στην συνταξιοδότηση.
Αυτό είναι μια πληγή που χαίνει. Γίνεται προσπάθεια να καλυφθεί με την εθελοντική προσφορά καθηγητών που συνταξιοδοτήθηκαν μεν, δέχονται, όμως, να συνεχίσουν να διδάσκουν. Βεβαίως, δεν μπορεί να παραμείνουν τα πράγματα σ αυτό το επίπεδο για πολύ. Αλλά, προς το παρόν, μια λύση βρίσκεται.
Το Πανεπιστήμιο αναζητά δυνατότητες αυτοχρηματοδότησης. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο από διεθνή ερευνητικά προγράμματα και μεταπτυχιακές σπουδές που θα προσελκύσουν ξένους σπουδαστές οι οποίοι θα καταβάλλουν δίδακτρα για την παρακολούθηση της σπουδής τους.
Σ αυτήν την προσπάθεια οι οικονομικοί, διοικητικοί και πολιτισμικοί φορείς της Θεσσαλονίκης και της Βορείου Ελλάδος θα πρέπει να συνδράμουν. Τρόποι υπάρχουν πολλοί. Αν βοηθήσουν το Πανεπιστήμιο, θα βοηθηθούν από αυτό. Τη γνώση που θα παράγει και θα αναπαράγει θα τη διαχύσει, εξ ορισμού, στην κοινωνία.
Ο Σύλλογος Αποφοίτων ΑΠΘ, ο οποίος δημιουργήθηκε για να βοηθήσει το Πανεπιστήμιο στην επαφή του με την κοινωνία, θα συνδράμει προς αυτήν την κατεύθυνση. Θα αναλάβει πολύ σύντομα πρωτοβουλία συνάντησης όλων των φορέων που θα μπορούσαν να βοηθήσουν προς την κατεύθυνση που περιγράφηκε.
Υπάρχουν, όμως, και μικρές δραστηριότητες ή, ακόμη και η δημόσια εικόνα του Πανεπιστημίου που χρειάζονται παρέμβαση και βοήθεια. Παραδοσιακές μορφές και εικόνες που αποτελούσαν ιστορικά στοιχεία του Πανεπιστημίου, όπως, τα παγκάκια της Φιλοσοφικής Σχολής τα οποία σε στιγμές όξυνσης καταστράφηκαν, ή, ακόμη και επιστημονικές πρωτοβουλίες ή ανακαλύψεις με διεθνή εμβέλεια δεν μπορούν να αναπτυχθούν διότι δεν υπάρχει ούτε καν η δυνατότητα αγοράς ενός εισιτηρίου. Πρέπει να βρεθεί τρόπος να ξεπερασθούν τα προβλήματα.
Και ως χώρα και ως λαός περνάμε δύσκολα. Όλοι μας. Ακόμη και οι αστοί. Αμφισβητούμε τα πάντα. Όλα βρίσκονται σε μια ρευστότητα. Αλλά, οι κοινωνίες κρίνονται ιστορικά από τον τρόπο που αντέδρασαν σε πολύ δύσκολες στιγμές. Οι σημερινές, είναι τέτοιες δύσκολες στιγμές. Όσοι μπορούν, ας βοηθήσουν. Με τη μικρή, έστω, δυνατότητα που έχουν. Ίσως, σήμερα να μην τους αναγνωριστεί όσο πρέπει. Σίγουρα, όμως θα εγγραφεί στη συλλογική ιστορική μνήμη. Και αυτό έχει σημασία. Αλλά το αποτέλεσμα της βοήθειάς τους θα διαχυθεί στην κοινωνία, μέρος της οποίας είμαστε όλοι. Και σ αυτήν την κατεύθυνση θα βοηθήσει, επίσης, ο Σύλλογος Αποφοίτων ΑΠΘ.
- Ο Παντελής Σαββίδης είναι Πρόεδρος του Συλλόγου Αποφοίτων ΑΠΘ.